Blog

Narodziny dziecka to cud, szczęście i nieopisana radość. Każdy człowiek, gdy zostaje rodzicem zadaje sobie pytanie: „Jak mam postępować, aby moje dziecko rozwijało się zdrowo?”. Nie jest łatwo odpowiedzieć na to pytanie, zwłaszcza w dobie wielu sprzecznych informacji: szczepić czy nie szczepić, mleko z laktozą czy bez laktozy, dawać suplementy czy nie dawać, leczyć antybiotykami czy nie, ubierać ciepło czy raczej hartować, zakładać buciki sztywne czy miękkie i wiele, wiele innych. Wszystkim nam zależy na zdrowiu naszych pociech i na tym, aby w dorosłym życiu nie musiały ponosić konsekwencji nieprawidłowej pielęgnacji w dzieciństwie.

Chciałabym w tym miejscu podjąć temat, który bardzo często poruszają rodzice moich małych pacjentów zadając pytanie:

„Czy moje dziecko ma płaskostopie?”

Po czym poznać, że stopy są płaskie? O tym napiszę za chwilę. Teraz chcę podać kilka informacji na temat tego, w jaki sposób rozwijają się stopy człowieka. Wzrost stopy człowieka przechodzi różne etapy, dlatego należy obserwować i dbać o nie od samego początku. Po urodzeniu dziecko ma miękkie i pulchne stópki, co spowodowane jest wypełnieniem ich, tkanką tłuszczową, w której zawieszona jest chrzęstna konstrukcja przyszłej stopy. Stopy z wiekiem, a dokładnie do 3 roku życia nabierają kształtu, większa część tkanki tłuszczowej zanika, zostaje tylko taka ilość, jaka jest potrzebna do amortyzacji podczas chodzenia,  struktury kostne zaczynają twardnieć coraz bardziej, choć więzadła, ścięgna i mięśnie wymagają jeszcze wzmocnienia. W tym okresie dziecko stojąc może mieć powierzchnię stopy całkowicie przylegającą do podłoża. Nie widać w takiej stópce prawidłowo ukształtowanego łuku podłużnego, a nóżki ustawione są w kształt litery X. Zwykle nie ma się czym martwić, ale już można zacząć pracować nad wzmacnianiem struktur stopy. Jak to zrobić? Bardzo prosto. Pozwolić dziecku biegać na boso. W miarę możliwości bez skarpetek i po naturalnych powierzchniach. Niestety w naszym kraju nie ma klimatu sprzyjającego takiemu bieganiu przez cały rok, dlatego umożliwiajmy dziecku chodzenie na boso po domu, ale uwaga! Nie powinno biegać po podłodze, której są płytki lub bardzo twarde powierzchnie. Jeśli takie są to dziecko powinno nosić specjalne buciki do naturalnego chodzenia. Buciki te przypominają skarpetki ale świetnie amortyzują uderzenia stópek o twarde powierzchnie chroniąc kości i stawy przed mikrourazami, jednocześnie wzmacniając je poprzez wymuszanie pracy mięśni i stawów podczas chodzenia. Dzięki temu dziecko się lepiej rozwija, a mięśnie stopy i staw skokowy wzmacnia.  (buciki dostępne są w naszym gabinecie).

                     

Nasze stopy to narząd, dzięki któremu chodzimy prosto, a także odczuwamy wszystko co nas otacza. Spróbuj przejść się na boso z zamkniętymi oczami kilka kroków po plaży, czy po łące. Co czujesz? Dzięki stopom wiesz dokładnie po jakiej powierzchni chodzisz i jak masz stanąć, aby się nie przewrócić. W prawdzie są to dużo wolniejsze ruchy, ale gdyby nie funkcja poznawcza stóp z pewnością nie moglibyśmy chodzić w pozycji pionowej.

Ale wróćmy do tematu.

Małe dzieci, aby się dobrze rozwijać, niech jak najwięcej biegają na boso. Aby stopa rosła i kształtowała się prawidłowo pamiętaj także, aby nie usztywniać jej w twardym obuwiu. Kiedyś zalecano, aby dzieciom zakładać sztywne buciki zwłaszcza takie, które sztywno trzymają kostkę. Nie ma większej bzdury. Staw skokowy, to bardzo ważny element biorący udział w procesie chodzenia. Jeśli zostanie on usztywniony stopa nie będzie mogła się prawidłowo rozwijać, ponieważ nie będzie prawidłowego procesu przetaczania. Spróbuj założyć dziecku, które uczy się chodzić usztywniające kostkę buty. Co się stanie? Oczywiście dziecko się przewróci! A dlaczego? Ponieważ stopa nie ma możliwości wykonania prawidłowego ruchu podczas robienia kroku. Poza tym dziecko nie będzie otrzymywało prawidłowej informacji o tym co znajduje się pod jego stopami i będzie mu trudniej utrzymać równowagę. Porównaj ten fakt, pozwalając dziecku uczyć się chodzić bez tych butów. To nie staw skokowy powinien być usztywniony, ale powinna być stabilnie ułożona pięta w bucie, aby nie była koślawiona. W momencie, gdy pięta jest stabilna i nie koślawa wówczas postawa ciała też jest prosta, a dziecko lepiej chodzi. Pamiętaj, że stopy to fundament, i jak one są słabe i koślawe to zaczyna się pogłębiać koślawość kolan, miednica zmienia położenie, no i oczywiście zaczyna się krzywić kręgosłup. Nawet na fakt, że dziecko ma krzywy zgryz może wpływać koślawienie stóp.

Do 7 roku życia, dziecko może mieć lekkie płaskostopie, jeśli jednak będzie się ono utrzymywać i zauważysz, że sklepienie się nie unosi powinnaś zwrócić się po poradę do podologa, który obejrzy stopy zaleci ćwiczenia korekcyjne, wykona wkładki i jeśli zajdzie potrzeba skieruje do lekarza ortopedy. (o butach i wkładkach napiszę w kolejnym artykule)

Jak rozpoznać płaskostopie?

Płaską stopę diagnozuje się wtedy, gdy łuk stopy nie rozwinie się prawidłowo powodując, że cała jej powierzchnia podczas chodzenia lub biegania styka się z podłożem. Pomimo faktu, że większość dzieci rodzi się z płaskimi stopami, większość wyrasta z tej przypadłości przed 10 rokiem życia. Płaskie stopy to stan, na który cierpi wiele osób. Około 20-30% populacji cierpi na płaskostopie ponieważ ich stopy nie ukształtowały się prawidłowo podczas okresu wzrostu.

Jakie pojawiają się problemy związane z płaskostopiem?

Posiadanie płaskostopia utrudnia chodzenie oraz bieganie ze względu na zwiększony nacisk na wewnętrzną kostkę. Ze względu na wewnętrzne ustawienie stawu skokowego, ustawienie kończyny dolnej zostaje zakłócone, poprzez koślawość kolan a to z kolei może prowadzić do stanów zapalnych w stawach w tym obszarze.

Objawy płaskostopia:

• Ból wokół pięty,
• Obrzęk na wewnętrznej części kostki,
• Płaskie ułożenie podeszew stóp,
• Niewygodne ustawienie i ból stóp w butach.

Rozwiązanie?

Jeśli zauważysz niepokojące objawy, lub nie jesteś pewny, czy Twoje dziecko ma płaskostopie umów się na wizytę do naszego Gabinetu Medica Per Pedes przy ul. Kolejowa 68 w Nowym Targu tel. 500 301 420. Tam upewnisz się czy Twoje obawy są uzasadnione.

Ćwiczenia na zdrowe stopy.

Poniżej podaję kilka przykładów ćwiczeń korekcyjnych, wzmacniających mięśnie stopy, oraz poprawiające ich wygląd i funkcjonowanie:

Zalecany czas trwania ćwiczeń – codziennie przez około 15 minut; każde ćwiczenie powtarzamy 10-15 razy.

I. Ćwiczenia rozciągające mięśnie

1. Siad na krześle. Stopy oparte na podłodze. Nie odrywając pięt od podłoża podnosimy palce maksymalnie do góry – liczymy do 10 i odpoczywamy

2.  Stanie. Przysiad na całych stopach – bez odrywania pięt od podłogi.

 

II. Ćwiczenia wzmacniające odpowiednie grupy mięśni

1. Leżenie na brzuchu, ręce pod brodą, nogi ugięte w stawach kolanowych, klaskanie stopami

2. Siedząc na niskim krześle chwytanie i podnoszenie palcami stóp z podłogi różnych drobnych

przedmiotów (woreczek z grochem, Klocki LEGO, itp.)

3. Siedzenie, jak poprzednio, po chwyceniu woreczka rzut nim do koszyka (wiklinowego) leżącego na

podłodze w niedalekiej odległości.

4. Siedzenie na krześle, kolana zgięte pod kątem prostym, bose stopy oparte o podłoże – przesuwanie stóp do przodu, jak gąsienica. Najpierw podkurczamy maksymalnie palce obu stóp z przyciągnięciem pięty w stronę palców, potem prostujemy palce nie ruszając piętą. Powtarzamy ruchy jednocześnie obiema stopami. Ćwiczenie można robić na stojąco.

5. Siedząc na krześle pisanie lub rysowanie na papierze ołówkiem lub flamastrem trzymanym między 1 a 2 palcem stopy.

 

III. Ćwiczenia prawidłowego chodzenia

1.  Stanie. Na podłodze linia prosta. Chód ze stawianiem stóp w jednej linii.

 

Poza tym zalecane są klasyczne ćwiczenia czyli: chodzenie na palcach, na piętach oraz zewnętrznych brzegach stóp.